28 Şubat 2011 Pazartesi

"Amcabey"e Saygılarla..

Dün ünlü çizerimiz Cemal Nadir Güler'in vefatının 64üncü yılıydı. Açıkçası bugün sanıyordum ama az önce gördüm ki yanılmışım. Turhan Selçuk'un hocası desem herhalde yerini sizler de takdir edersiniz. Amcabey karakterini hala görmediyseniz çok şey kaçırmışsınız diyebilirim. Amcabey kendisiyle özdeşleşen bir karakterdir. Onun haricinde de birçok eseri var. Ama Cemal Nadir dendiğinde akla gelen şey Amcabey'dir kesinlikle. Ayrıca son bir not, kendisinin cenaze töreni, Ulu Önderimizin cenaze töreninden sonraki en kalabalık törendir.

Blogspot Yine Engellendi!

Vatana ve millete tekrar hayırlı olsun diyelim. Site engelle, siteye dava aç, erişimi yasakla, kullanıcıların netteki hareketlerini izle... Süperiz, harikayız, muhteşemiz biz. Bizden daha iyisi yok bu sanal dünyada. Yazıklar olsun bunun sorumlularına. Güvenlik önlemi alın, korsan yayınlara ağır yaptırımlar uygulayın... Erişimi engellemek de ne demek yaa? Alın engelleyin; sizin gibilere inat yine blogumdayım, yine yazıyorum ve yine yazacağım... Zihniyet değişmedikten sonra kapatıldı-açıldı ne fark eder...

27 Şubat 2011 Pazar

GSM - Bölüm II

Tekrar merhaba,

Başlığa bakıp da bir yazı dizisi hazırlayacağımı düşünmeyin sakın, sadece temel şeylerden bahsedip, bir noktada keseceğim. :) Öbür türlü şekli var, uzun uzun detayları var. Zaten kimse okumaz. :)

Geçen yazımızda GSM'e giriş yapmış, BTS-BSC-TRX-TS kavramlarından bahsetmiştik. Kaldığımız yerden devam edelim.

HLR: Kalıcı Kütük
VLR: Geçici Kütük
Bir örnekle açıklayalım: Diyelim ki siz Beşiktaş HLR'ına kayıtlısınız. Orda oturuyorsunuzdur ve orası sizin kalıcı/daimi kütüğünüzdür. Sizin bilgileriniz orada kalıcı olarak tutulur. Ama siz İzmir'e gittiniz mesela. O zaman İzmir VLR'ına geçiş yapar bu bilgileriniz. Beşiktaş'ta bilgileriniz durur tabi ki. Fakat İzmir'in VLR'ına kayıt edilirsiniz, geçici olarak.

VAS: Value Added Services
Ağa(network'e) add-on eklemek gibi birşey bu da. Örnek olarak video streaming, SMS, WAP vs gösterilebilir.

Route: Path, Circuit. Yol, Bağlantı anlamındadır. MSC'den BSC'ye olan bir Route; BSC'den BTS'lerine olan Routes mesela... Route içinde "voice traffic" ve "SS7(sinyal)" taşır.

Route'u anlatmışken PCM'ye değinelim. Hem traffic hem de sinyalleşme taşıyan ağlara verilen isimdir PCM. TDM, E1, T1 isimleriyle de duymanız muhtemeldir. 32 adet TimeSlot'tan oluşur(TS'in ne demek olduğunu tekrar anlatmayacağım, bir önceki yazıya bakabilirsiniz). Bu 32 alandan, sıfır ve otuzbirinci alanlar kullanılmıyorlar. Bu iki alan rezerv edilmiştir. 2 alan da SS7 için rezerve edilmiş olsun mesela.
32-2(baştaki ve sondaki hat)-2(SS/ için ayırdığım hatlar)=28 TS boşta kalır demektir.
Bu işlemin sonucu şu demektir: bu PCM ağının kapasitesi 28'dir; 28 circuit var yani...(28 tane hat boştadır)

Burada yazımı yine sonlandırmak istiyorum. Ancak geçen yazımda bahsettiğim, BTS-BSC arasındaki radyolinkler hususunda ufak bir noktayı atladım. Normalde BTS ve BSC arasında takribi 2MB'lık bir kanal vardır. Bu kanal ile haberleşirler. Kanal ile sağlanamadığında bu radyolar devreye giriyor. Bu noktada da bazı sistemler devreye giriyor ki ismini vermek ne kadar doğru bilemiyorum, o yüzden bu kısmı sansürleyelim.

Sonra görüşürüz..

26 Şubat 2011 Cumartesi

GSM Terimleri

Upuzun bir aranın ardından herkese tekrar merhaba,

Kısmen de olsa sağlığıma kavuşmanın verdiği mutlulukla sesleniyorum sizlere. Ve bu pozitif etki vesilesiyle kısaca bir GSM'e giriş yapalım. Ama ondan önce bir demeçten söz etmeliyim. :D Geçen gün Sinan Erdem'de Ülker'i farklı mağlup eden Olympiacos'un başkanı Panagiotis Angelopoulos şöyle demiş:"When we were trailing by 12 the coach of the opponent decided to use Jasikevicius and that’s when we turned the game in our favor". :) Adam arada eski Pana'lıya lafı kötü çarpmış. :) Neyse konumuza başlayalım artık.

Kaba taslak 2G-2,5G-3G'den bahsedeyim. Detaylandırmaları zamanla yaparım. Tabi bu bilgileri aktarırken hassas davranmak mecburiyetindeyiz ki GSM şirketlerinin kırmızı çizgileri ihlal olmasın...

Efendim, 2G dediğimizde aklımıza şu network elemanları gelmeli:
  1. MSC/VLR
  2. GMSC
  3. HLR
  4. VAS
  5. BSC
  6. BTS(hiyerarşik sıraya göre:CELL-TRX-TS)
  7. Route
  8. SS7
Detaylara vs takılmayın şimdi, neyin ne olduğunu zamanla anlatacağım.
2,5G dendiğinde bu sekiz elemana ilave olarak
  1. GGSN
  2. SGSN
gelmeli. Yani toplamda 10 elemanlı yapı da 2,5G'yi oluşturuyor.

Gelelim popülerliğini hiç kaybetmeyen, ki LTE ile birlikte esamesi okunmayacak, 3G'ye..
3G'de bazı değişiklikler olmuş.
  1. MSC/VLR yerine MSS gelmiş.
  2. GMSC yerine MGW gelmiş.
  3. SS7 yerine SS7/Sigtran(Sigtran dediğim IP-over-SS7'dir) gelmiş.
  4. Route yerine Route/IP gelmiş.
  5. BSC yerine RNC gelmiş.
  6. BTS yerine NODEB gelmiş.
Şimdi bir iki tanesini tanımlayalım. Hepsi bir arada anlatılamaz, zira çok uzun sürer. Örneğin SGSN'i anlatmak istesek PAPU-LAC-RAC-CI komple anlatılmalı. Ne benim ömrüm yeter ne de sizin. :P Güzelce abarrttıktan sonra kolay tanımlanabileceklerle başlayalım. :)

CELL elemanı adından da belli olacağı üzerine "hücre/sektör" demektir. :) Altıgen şekliyle gösterilir. Çekim alanı olarak düşünebilirsiniz. Alt elemanı TRX'tir(ileride bahsemeye çalışacağım). 1 CELL'de 12 TRX'e kadar çıkılabilinir.

BTS ise adından tahmin edemediğiniz üzere "baz istasyonu" demektir. :) En az 1 CELL, en çok da 3 CELL'den oluşur. 3 CELL olması bir BTS'in daha geniş çekim alanına sahip olmasını sağlar. 1 CELL olduğunda bu sektörel bir BTS olmuş olur ve belli bir açıda belli bir bölgeyi çekebilir. Ancak sektörel 1 CELL'li BTS yerine, "OMNİ CELL" kullanırsak, yine 1 CELL kullanmış oluruz ancak bu sefer 360 dereceyi de kapsama alanına almış oluruz.

BSC ise baz istasyonu merkezidir. Birkaç BTS'i kapsar. Gelen talepleri, BTS'lerden, radyolinkler vasıtasıyla alırlar ve sonra değineceğimiz MSC'ye iletirler.

TRX ve TS'e de değineyim en iyisi. TRX hem gönderici hem de alıcıdır. TX göndereni; RX alanı temsil ediyor burada. 1 TRX'te 8 tane TS(TimeSlot) vardır. 8 tane alan düşünün. İlk alan sinyalleşmeyi sağlar(SPCCH alanı; işlev olarak SS7 ile aynıdır). İlk alanı şu an anlayamazsınız. SS7'yi anlatmam lazım bu kısmı anlamanız için. Daha sonra anlatacağım onu da, söz. :)
8 tane alan düşünün demiştik; ilk alan sinyalleşme için kullanıldı. Kalan 7 alan TCH için ayrılmıştır. Yani Traffic CHannel... Aynı anda 7 kişi telefonda konuşabilir bu sayede.

Okunurluk düşmesin diye, girizgah mahiyetindeki bu kaydı burada sonlandırıyorum. Daha sonra devam edeceğim. ;)

Sonra görüşürüz..

6 Şubat 2011 Pazar

Reklamlar..

Herkese iyi akşamlar,

Bir süredir bloga uğrayamıyordum. Hep bir engel çıktı maalesef. En kısa zamanda gerek algoritma gerekse de bilgisayar ağları konusunda yazılarımla geri döneceğim. Ancak bu alana kısa bir süre yazamama ihtimalim var. Ufak bir cerrahi operasyon geçireceğim. 1-2 hafta içinde tekrar buralarda olurum diye düşünüyorum ama ameliyatın durumuna göre bu süre çok çok kısa da olabilir.

Görüşmek üzere..